Wróć do poprzedniej strony

Dodaj do ulubionych
Podstawowe informacje

Fotel tronowy Stanisława Augusta

Plersch, Jan Jerzy (Johann Georg) (ca 1705-1774) (?) (snycerz), Grzybowski, Andrzej (1930- ) dekoracja pasmanteryjna fotela (projektant)
ZKW/3385
Miejsce powstania/znalezienia
Warszawa (Polska) (miejsce powstania)
Datowanie
1764 (snycerka) ; 1987 (tapicerka, galonowanie)
Technika
stolarka, snycerka, złocenie, tapicerowanie, aplikacja
Tworzywo
drewno dębowe, złoto płatkowe, aksamit czerwony, galony lite nicią złotą, włosie
Rodzaj
fotel tronowy
Rozwiń
Dział
Meble
Właściciel
Zamek Królewski w Warszawie – Muzeum
Wymiary
157 x 87 x 66 cm
Bibliografia
Chyb Dariusz, Rekonstrukcja tronu z Sali Senatorskiej Zamku, "Kronika Zamkowa", Warszawa 1988, s. 53, il. s. 51
Maszkowska Bożenna, Z dziejów polskiego meblarstwa okresu Oświecenia, Wrocław 1956, s. 84, kat. 6, il. 5
Pamiątki ZAmku Królewskiego w Warszawie, red. Lorentz Stanisław, Rottermund Andrzej, Warszawa 1974, s. 37, 38, il. XII
"Dawne Zbiory Zamku Królewskiego w Warszawie", Warszawa 1983, s. 70, kat. 52
Grątkowska-Ratyńska Barbara, noty katalogowe - meble, [w:] Wielkie Muzea: Zamek Królewski w Warszawie, red. Joanna Gondowicz, Warszawa 2007, s. 116, il. s.117
Choynowski Maciej, Ornamenta regia - fotele tronowe Stanisława Augusta, "Kronika Zamkowa", z. 1-2(65-66), Zamek Królewski w Warszawie 2013, s. 35, il. 33
Opis tekstowy

Fotel tronowy Stanisława Augusta

Plersch, Jan Jerzy (Johann Georg) (ca 1705-1774) (?) (snycerz), Grzybowski, Andrzej (1930- ) dekoracja pasmanteryjna fotela (projektant)
ZKW/3385
Fotel tronowy, rzeźbiony, złocony i tapicerowany, pokryty czerwonym aksamitem aplikowanym podwójnym złotym galonem. Oparcie a la reine – proste w linii pleców, zwieńczone kartuszem herbowym Stanisława Augusta ujętym berłem i mieczem. Nogi mebla esowato wygięte, zakończone stopkami typu kula w szponach. Fotel o cechach mebla późno rokokowego (symetrycznie rozmieszczone ornamenty z wydłużonych liści i pojedynczych róż) z akcentami neoklasycznymi (laurowe girlandy w formie lin). Mebel wykonany w Warszawie z okazji koronacji Stanisława Augusta (25 listopada 1764), być może przez Jana Jerzego Plerscha, który w związku z uroczystościami wykonał m.in. parę rokokowych stołów konsolowych pod regalia. Fotel był jednym z trzech królewskich siedzisk przygotowanych na tę okazję, obok fotela, który pozostał w katedrze (zaginionego po 1944) i ,,krzesła dużego pod tron" wykonanego do Sali Senatorskiej (sprzedanego przez króla w 1796, znanego z zachowanego rysunku inwentaryzacyjnego z ok. 1764). Fotel eksponowany w latach 1764-1774/7 w Zamku Warszawskim, w Pokoju Audiencjonalnym zw. Starym, co potwierdza inwentarz Zamku z 1769 (fotel pokryty karmazynowym adamaszkiem z podwójnym złotym galonem). Takie obicie posiada fotel uwieczniony na Portrecie Stanisława Augusta w stroju koronacyjnym pędzla Marcellego Bacciarellego z ok. 1768-1770. Widoczne na portrecie snycerskie elementy mebla odpowiadają dekoracji naszego fotela. Przed 1777 zastąpiony w tym wnętrzu przez nowo wykonane siedzisko; przeniesiony do zamkowego skarbca, pozostawał tam do końca panowania Poniatowskiego (inwentarz Zamku z 1795). Ze względu na trwale umieszczony herb Stanisława Augusta w zwieńczeniu, mebel był ,,bezużyteczny" dla kolejnych władców w okresie rozbiorów i pozostawał nadal w zamkowym magazynie jako historyczna pamiątka. W czasie pierwszej wojny światowej wywieziony do Rosji (1915-1922). W międzywojniu eksponowany m.in. w Sali Audiencjonalnej Nowej. W czasie drugiej wojny światowej przeniesiony do Muzeum Narodowego (1939), gdzie pozostawał jeszcze do czasów odbudowy Zamku. Przekazany przez MNW w 1982 jako depozyt; od 1993 jest własnością Zamku Królewskiego. Eksponowany od 1993 w Sali Senatorskiej. Układ galonów na tkaninie został zaprojektowany w 1992 przez Andrzeja Grzybowskiego.
Czytaj więcej
Wystawy

Fotel tronowy Stanisława Augusta

Plersch, Jan Jerzy (Johann Georg) (ca 1705-1774) (?) (snycerz), Grzybowski, Andrzej (1930- ) dekoracja pasmanteryjna fotela (projektant)
ZKW/3385
Thesauri Poloniae, Kunsthistorisches Museum w Wiedniu, 11.X.2002-19.I.2003