Wróć do poprzedniej strony

zkw_dep_fts_445_l_000_230518.jpg
zkw_dep_fts_445_l_p_002.jpg
Dodaj do ulubionych
Podstawowe informacje

Kobierzec typu dagestan

Autor nieznany
ZKW-dep.FTS/445
Miejsce powstania/znalezienia
Kaukaz Północno-Wschodni (region)
Datowanie
2 poł. XIX w.
Technika
wiązanie symetryczne, tkanie
Tworzywo
wełna
Rodzaj
kobierzec modlitewny
Rozwiń
Dział
Tkaniny
Właściciel
Fundacja Teresy Sahakian, depozyt
Wymiary
161 x 92 ; frędzle 2 x 1,5 cm
Opis tekstowy

Kobierzec typu dagestan

Autor nieznany
ZKW-dep.FTS/445
Na białym polu środkowym kobierca ukośne rzędy niewielkich, różnobarwnych "sadzonek" na łodyżkach z dwoma listkami. Pięcioboczne zwieńczenie mihrabu zaznaczone za pomocą czerwonobrązowego szlaczka, ozdobionego motywem rombów z wpisanymi krzyżykami. Wzdłuż krawędzi pola niebieskozielony (pierwotnie zielony) szlak z czerwonymi krzyżykami. Bordiura trójpasowa. W pasie głównym, na niebiesko-zielonym (pierwotnie zielonym) tle, motyw wielobarwnych nanizanych na siebie trójkątnych form z wypustkami (tzw. bordiura "maselnicowa"); w pasach bocznych: romby z wpisanymi krzyżykami na czerwonym tle . Dagestan jest regionem kobierniczym Kaukazu najbardziej wysuniętym na północny- wschód. Miejscowe wyroby charakteryzują się bardzo wysoką jakością wełny oraz techniki wykonania. Sprawa atrybucji dagestanów jest szczególnie skomplikowana, ponieważ podobieństwo struktury i wzornictwa tych tkanin oraz wyrobów szyrwańsko-kubińskich, uniemożliwia ich ostateczne rozróżnienie. Z obszarem Dagestanu łączy się przede wszystkim kobierce o niewielkich rozmiarach, w tym wiele modlitewnych, ozdobionych raportowym wzorem romboidalnej sieci o postrzępionych brzegach, z wpisanymi w jej "oczka" zgeometryzowanymi kwiatkami lub palmetkami. Czasem wykorzystywane są same motywy kwiatowe, uporządkowane w ukośne rzędy. Pobożna modlitwa jest w islamie jednym z filarów wiary. Początkowo odmawiano ją trzy razy dziennie (o wschodzie i zachodzie słońca oraz w nocy), potem pięciokrotnie – dodano modlitwę w południe i popołudniu. W piątki odbywają się wspólne modły w meczecie. Wymagany jest stan rytualnej czystości, osiągany przez ablucję (w przypadku braku wody używany jest piasek) i zwrócenie się w kierunku Mekki. Badania wykazały iż klasyczna – architektoniczna kompozycja kobierców modlitewnych, nawiązująca do kształtu mihrabu – niszy w sali modlitwy w meczecie, wskazującej kierunek na Mekkę, ustalona była już około 1300 roku, czyli w czasie, z którego zachowały się najwcześniejsze przedstawienia ikonograficzne (miniatury perskie). Zob. Katarzyna Połujan, Kobierce modlitewne. Katalog zbiorów Fundacji Teresy Sahakian. Zamek Królewski w Warszawie, Warszawa 2015.
Czytaj więcej
Wystawy

Kobierzec typu dagestan

Autor nieznany
ZKW-dep.FTS/445
Cuda Orientu., Muzeum Narodowe w Gdańsku, 27.VI.2006-27.VIII.2006
Kobierce z kolekcji Fundacji im. T. Sahakian, Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie, 5.VI.2003-31.VIII.2003