Obudowa zegara, pierwotnie z mechanizmem paryskiej pani zegarmistrz - Louise Admirat Gentilhomme (1759-1829), przedstawiająca rydwan Ateny i Telemacha, syna Odyseusza, jest dziełem brązownika André Reiche (1792-1817), osiadłego w Paryżu Saksończyka z Lipska, którego specjalnością były czasomierze.

Scena opiera się na popularnej powieści Les Aventures de Télémaque, fils d'Ulysse (Przygody Telemaka, syna Ulissesa) z 1699 r., pióra biskupa Françoisa Fénelona (1751-1715), wychowawcy Ludwika ks. Burgundii, wnuka Ludwika XIV, przyszłego ojca Ludwika XV, łączącej fabułę z pedagogiką (pierwszy polski przekład w 1715 r). Podczas poszukiwań ojca, w których towarzyszyła bogini Atena, skryta w postaci sędziwego Mentora, Telemach zdołał zbrojnie przywrócić trwały pokój w zwaśnionych krainach. Zostało to zobrazowane w figuralnej scenie z rydwanem z dwoma patynowanymi rumakami, w której Telemach jest woźnicą, a stojąca wyżej Pallas Atena - bogini mądrości – w hełmie, z włócznią i tarczą z głową Meduzy nie jest przez niego widziana. Przedstawienie jest gloryfikacją podbojów, zwycięstw i sprawiedliwego ładu, ustanowionego przez Napoleona, w kontekście zawartego 9 lipca 1807 r. pokoju w Tylży.

Na cokole umieszczono miecze na wieńcach o zróżnicowanych liściach, symbolizujące różne rodzaje męstwa, a na w narożnikach rózgi liktorskie. Środkowa plakieta występowała w kilku wariantach, a w kolekcji znajdują się dwa z nich. W Sali Rady cokół ma plakietę z cesarskim orłem na wiązce z ognia i piorunów, odwołującą się do ów Zeusa gromowładnego.

W kolekcji Zamku znajduje się inny egzemplarz, w Pałacu pod Blachą, z lat 1817/1818, na którym widnieje plakietka ze sceną, w której Telemach opowiada swe przygody nimfie Kalipso i jej towarzyszące Eucharis. Plakieta ta była często stosowana w okresie prześladowań zwolenników Napoleona po klesce pod Waterloo.

[Konrad Nawrocki]