Wróć do poprzedniej strony

zkw_n_6863_a_001.jpg
zkw_n_6863_r_001.jpg
Dodaj do ulubionych
Podstawowe informacje

Krzyż domowego orderu Sobieskich Janiny

Jan III (król Polski ; 1629-1696) ? (władca), Radziwiłł, Michał Kazimierz zw. Rybeńko (1702-1762) ?
ZKW.N.6863
Miejsce powstania/znalezienia
Polska (kraj)
Datowanie
XVII w.
Tworzywo
złoto
Rodzaj
odznaczenie
Rozwiń
Dział
Gabinet Numizmatyczny
Właściciel
Zamek Królewski w Warszawie – Muzeum
Wymiary
36,6 x 34,5 mm
Waga
15,29 g
Słowa kluczowe
Opis tekstowy

Krzyż domowego orderu Sobieskich Janiny

Jan III (król Polski ; 1629-1696) ? (władca), Radziwiłł, Michał Kazimierz zw. Rybeńko (1702-1762) ?
ZKW.N.6863
Order pochodzący ze skarbca Dominika Radziwiłła, wcześniej zapewne Karola I Radziwiłła syna Katarzyny z Sobieskich, siostry króla Jana III – opisany został pierwszy raz przez Franciszka Pułaskiego w 1903 r. Pierwsze przedstawienie ikonograficzne klejnotu jest na znajdującym się w zbiorach Muzeum Historycznego M. St. Warszawy obrazie uznawanym za portret malarza Jerzego Eleutera Siemiginowskiego. Inskrypcja w prawym, górnym rogu obrazu głosi: "... Orderów ... i Janiny Kawaler". Nazwa "Janina" pochodzi od przedstawienia na stronie licowej orderu, które składa się ze złotego krzyża maltańskiego, o rogach zakończonych kulkami. Na krzyżu widnieje tarcza herbowa Sobieskich niebiesko emaliowana, którą koronuje stojący św. Michał Archanioł. Na tarczy z lewej strony umocowane są dwie złote głowy lwów z kółkami w paszczy; z prawej strony emalia jest uszkodzona. Między ramionami krzyża występują naprzemiennie ówczesne godła państwowe Rzeczypospolitej Obojga Narodów – Orzeł (z białą przepaską na piersi) i Pogoń. Odwrocie odznaki wypełnia owalny medalion z przedstawieniem Najświętszej Marii Panny Niepokalanie Poczętej w promienistej mandorli i gwiaździstym nimbie. Wokół medalionu widnieje czarny napis: Ingentibus ausis quo vis monstrat iter (Niezmiernym przedsięwzięciom wszędzie wskazuje drogę). Herb Sobieskich – Janina – wedle legendy wywodzi się jeszcze ze średniowiecza i ma bogatą ikonografię. Użycie patrona rycerstwa – św. Michała Archanioła może też sugerować związek odznaki ze zwycięstwami militarnymi króla lub próbę utworzenia orderu rycerskiego. Inne afiliacje określają to występujące tylko w jednym egzemplarzu odznaczenie jako wznowiony Order Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny, czy inny nadany Domowi Radziwiłłowskiemu.
Czytaj więcej
Wystawy

Krzyż domowego orderu Sobieskich Janiny

Jan III (król Polski ; 1629-1696) ? (władca), Radziwiłł, Michał Kazimierz zw. Rybeńko (1702-1762) ?
ZKW.N.6863
Blask orderów w 100-lecie odzyskania niepodległości, Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, 8.XI.2018-3.II.2019
Rządzić i olśniewać. Klejnoty i jubilerstwo w Polsce w XVI i XVII w., Zamek Królewski w Warszawie – Muzeum, Zamek Królewski w Warszawie - Muzeum, 30.V.2019-4.VIII.2019
Słowa kluczowe: