Wróć do poprzedniej strony

zkw_5980_ab_l_000_240821.jpg
zkw_5980_ab_l_000_220114.jpg
Dodaj do ulubionych
Podstawowe informacje

Matka Boska z Dzieciątkiem i Aniołami

Franchi, Rossello di Jacopo (1376-1456) (malarz)
ZKW/5980/ab
Miejsce powstania/znalezienia
Włochy (miejsce powstania)
Datowanie
1. poł. XV w.
Technika
tempera
Tworzywo
deska
Rodzaj
obraz, rama własna
Rozwiń
Dział
Malarstwo
Właściciel
Zamek Królewski w Warszawie – Muzeum
Wymiary
131 x 61 [146 x 85] cm
Analogie
Analogie: Sposób przedstawienia grupy centralnej (Marii i Dzieciątka) jest zbliżony do tego przedstawionego na panelu, który znajdował się kiedyć w kolekcji Vanni w Turynie, a potem w kolekcji Grassi w Rzymie (Fondazione Federico Zeri, no. 23553) [informacja pochodzi ze strony domu aukcyjnego Lempertz, zob. https://www.lempertz.com/en/catalogues/lot/1160-1/2002-rossello-di-jacopo-franchi.html, dostęp: 18.08.2021].
Opis tekstowy

Matka Boska z Dzieciątkiem i Aniołami

Franchi, Rossello di Jacopo (1376-1456) (malarz)
ZKW/5980/ab
Obraz ukazuje popularny w sztuce włoskiego quattrocenta typ przedstawienia religijnego zwanego maestą (wł. majestat), który występował niemal wyłącznie w malarstwie toskańskim. Franchi namalował dzieło według obowiązujących wówczas kanonów. Zarówno skala, jak i gesty postaci zostały dokładnie przemyślane przez artystę. Matka Boska i Dzieciątko są najważniejsi na obrazie, dlatego ich postaci są największe, a ponadto umiejscowione w centralnej części sceny. Znacznie mniejsze postaci aniołów wyrażają postawami i gestami (pochylone głowy, ręce złożone na piersiach) głęboki szacunek dla Madonny i Dzieciątka. U stóp Marii stoją dwa wazony z kwiatami, wśród których można rozpoznać lilie i róże – rośliny tradycyjnie wiązane z Marią, symbolizujące czystość (lilia) oraz różaniec (róże). Wzorzysta tkanina unoszona przez anioły to rodzaj zasłony w symboliczny sposób oddzielającej świat Boga i aniołów od świata ludzi, a więc to, co święte, od tego, co ziemskie. Mimo powagi tematu obraz ma charakter kameralny i cechuje się dużą elegancją, przejawiającą się m.in. w symetrycznej kompozycji, dekoracyjnym ułożeniu tkanin i wyszukanych fryzurach aniołów. Całości dopełnia rzeźbiona rama w formie bramy, dzięki której chociaż przez chwilę można znaleźć się w Królestwie Boga. O tym, że Maria jest królową, dobitnie przekonuje jej szata obszyta gronostajowym futrem (dawniej mogli je nosić tylko władcy) oraz tron, na którym zasiada (jego fragment w postaci trójkąta zdobionego stylizowanymi liśćmi jest widoczny tuż nad głową Matki Boskiej). Autor obrazu był wysoko ceniony w środowisku toskańskich malarzy – brał udział m.in. w dekorowaniu florenckiej katedry. Dziś jego prace znajdują się w takich muzeach, jak Galleria dell’Accademia we Florencji i Pinacoteca Nazionale w Sienie. Dzieło jest sygnowane przez Franchiego (opus Roselli Jacopo Franchi), co było wówczas wielką rzadkością. Świadczyło to z jednej strony o dumie artysty z wykonanego dzieła, a z drugiej o powszechnym szacunku, jakim musiał się cieszyć wśród lokalnej społeczności, która zaakceptowała podpis twórcy złożony na obrazie przeznaczonym do kultu.
Czytaj więcej
Wystawy

Matka Boska z Dzieciątkiem i Aniołami

Franchi, Rossello di Jacopo (1376-1456) (malarz)
ZKW/5980/ab
Paolo Uccello - Madonna z Dzieciątkiem, Zamek Królewski w Warszawie – Muzeum, Sień Ciemna, 25.I.2022-10.I.2023