Wróć do poprzedniej strony

Dodaj do ulubionych
Podstawowe informacje

Półmisek z serwisu Aleksandra Józefa Sułkowskiego

Królewska Manufaktura Porcelany w Miśni (Miśnia ; 1710- ) (wytwórnia), Kändler, Johann Joachim (1706-1775) (modeler), Kittel, Johann Martin mł. (1706-1762) (formierz)
ZKW/6370/1
Miejsce powstania/znalezienia
Miśnia (Niemcy) (miasto)
Datowanie
1735-1737
Technika
szkliwienie, malowanie naszkliwne, relief Sułkowski-Ozier, złocenie
Tworzywo
porcelana
Rodzaj
półmisek
Rozwiń
Dział
Ceramika
Własność
Zamek Królewski w Warszawie – Muzeum
Wymiary
7 x 38,5 (śr.) cm
Bibliografia
Szkurłat Anna, Kruche arcydzieła : porcelana miśnieńska z kolekcji Zamku Królewskiego w Warszawie - Muzeum, Warszawa 2024, poz. kat. 146, il. na s. 153
Opis tekstowy

Półmisek z serwisu Aleksandra Józefa Sułkowskiego

Królewska Manufaktura Porcelany w Miśni (Miśnia ; 1710- ) (wytwórnia), Kändler, Johann Joachim (1706-1775) (modeler), Kittel, Johann Martin mł. (1706-1762) (formierz)
ZKW/6370/1
Półmisek czwartej wielkości wykonano wg modelu Alter Ausschnitt, z kołnierzem zdobionym reliefową plecionką (Sułkowski-Ozier). Główną dekorację stanowi malowana w lustrze wielobarwnie i złotem motyw heraldyczny: na gzymsie, podtrzymywane z dwóch stron przez heraldyczne lwy, pod koroną szlachecką, dwie tarcze z herbami: Sulima hr. Aleksandra Józefa Sułkowskiego, okolony wstęgą z gwiazdą Orderu Orła Białego, i jego żony Marii Anny Franciszki von Stein zu Jettingen. Pozostałą powierzchnię lustra zdobią malowane w dalekowschodnim stylu kakiemona kwiatki oraz dwa skrzyżowane snopki.

Prace nad serwisem Johann Joachim Kändler rozpoczął wiosną 1735 r., co dokumentują jego notatki zachowane w archiwum manufaktury miśnieńskiej. Zastawa stołowa Sułkowskiego była pierwszym tak wielkim zleceniem dla manufaktury miśnieńskiej spoza kręgu rodziny królewskiej Wettynów. Formy naczyń wzorowano na barokowym serwisie ze srebra złoconego wykonanym na ślub syna Augusta II w 1719. Jeszcze niekompletny serwis został użyty podczas przyjęcia z okazji ślubu przyrodniej siostry Sułkowskiego z hr. Lubomirskim w lutym 1737. Zastawa licząca pierwotnie ponad 1000 elementów (obiadowych, deserowych, do kawy i herbaty oraz świeczników i lichtarzy) została dostarczona 8 lutego 1738 r. do Pałacu Japońskiego. Według specyfikacji zamieszczonej w inwentarzu tegoż pałacu z 1737 r. znajdowało się łącznie 110 okrągłych półmisków w pięciu różnych rozmiarach, w tym 34 tzw. czwartej wielkości jak omawiany półmisek.

Dekoracja malarska, poza heraldycznym elementem, nawiązywała do dalekowschodniej, a reliefowa plecionka koszykowa, którą ozdobiono brzegi naczyń, opracowana już w 1732 r., została później stosowana na szeroką skalę we wzornictwie miśnieńskim pod nazwą Sułkowski-Ozier.

W zbiorach Zamku Królewskiego w Warszawie znajdują się jeszcze trzy półmiski tej wielkości (nr inw. ZKW/6370/2, ZKW/6375/1-2), które razem z innymi elementami (2 półmiskami okrągłymi: trzeciej i drugiej wielkości, 2 talerzami płytkimi, 2 talerzykami, łyżką do serwowania, paterą i parą lichtarzy) tworzą największy w Polsce zespół 14 naczyń z serwisu Aleksandra Józefa Sułkowskiego. Drugi pod względem wielkości zbiór 11 naczyń z tej zastawy znajduje się w zbiorach Zamku Królewskiego na Wawelu, zaś największy fragment serwisu Sułkowskiego (ok. 30 elementów) zgromadzony przez E. Schneidera przekazany do zbiorów Bayerische Nationalmuseum w Monachium prezentowany jest w Schloss Lustheim.

[Anna Szkurłat]
Czytaj więcej
Wystawy

Półmisek z serwisu Aleksandra Józefa Sułkowskiego

Królewska Manufaktura Porcelany w Miśni (Miśnia ; 1710- ) (wytwórnia), Kändler, Johann Joachim (1706-1775) (modeler), Kittel, Johann Martin mł. (1706-1762) (formierz)
ZKW/6370/1