Wróć do poprzedniej strony

zkw_1971_dep_001_200204.jpg
zkw_5809_001_210915.jpg
Dodaj do ulubionych
Podstawowe informacje

Głownia od szabli "Zygmuntówki", Turcja, 2 poł. XVI w. oraz Polska 1598, stal, złoto, dł. 90 cm

Autor nieznany
ZKW/5809
Miejsce powstania/znalezienia
Turcja (kraj), Polska / Rzeczpospolita Obojga Narodów uzupełnienia - inkrystacja złotem od 1589 (kraj)
Datowanie
2. poł XVI - 1 ćwierć XVII w.
Technika
kucie, szlifowanie, polerowanie, grawerowanie, inkrustacja
Tworzywo
żelazo, złoto
Dział
Militaria
Właściciel
Zamek Królewski w Warszawie – Muzeum
Wymiary
dł.90 cm.
Opis tekstowy

Głownia od szabli "Zygmuntówki", Turcja, 2 poł. XVI w. oraz Polska 1598, stal, złoto, dł. 90 cm

Autor nieznany
ZKW/5809
Zygmuntówka to szabla wywodząca nazwę od wizerunku Zygmunta III Wazy (nie należy jej łączyć z królem Zygmuntem I Starym), który nabijano na płazach głowni. Wizerunkowi nabijanemu złotem towarzyszył zwykle napis związany z tytułem króla lub skrót tytułu królewskiego jak w przypadku tego egzemplarza. Zygmuntówki podobnie jak batorówki (szable z wizerunkiem Stefana Batorego) nie są konkretnym modelem szabli. Charakteryzuje je jedynie ornamentacja głowni w postaci królewskiego wizerunku, który wystąpił na szablach powszechnie uznanych za husarskie, na karabelach oraz innych modelach szabli z oprawami zamkniętymi i otwartymi. Zygmuntówki pojawiły się u schyłku XVI w. i funkcjonowały bardzo długo. Niejednokrotnie głownie z wizerunkami królewskimi przekładano do nowszych opraw, dlatego często spotykamy je w szablach XIX-wiecznych, i to nie tylko polskich. Głownia o długości 90 cm od szabli popularnie zwanej zygmuntówką wykuta została ze stali. Najprawdopodobniej to produkt perski z XVII w., o sporej krzywiźnie i charakterze typowo bojowym. Ma strudzinę przygrzbietową oraz zbrocze. Najszerszym punktem głowni jest pióro o wyraźnej krawędzi tnącej oraz delikatnie zaznaczonym młotku ze zdobieniem ażurowym okuwanym złotem. Taka budowa głowni powoduje, iż jest ona wyważona na przód broni w stronę sztychu, co ułatwia zadawanie cięć krojących. Płaz zewnętrzny głowni ozdobiony nabijanym złotem wizerunkiem Zygmunta III, z jego imieniem i skrótem tytułów: Sigismundus RPMDLRPMES (Sigismundus Rex Poloniae Magnus Dux Lituaniae, Russiae, Prussiae Mazowiae et Samogotiae). Tytuł oficjalny: "Z Bożej łaski król Polski, wielki książę litewski, ruski, pruski, mazowiecki, żmudzki, inflancki, a także dziedziczny król Szwedów, Gotów i Wandalów". Na płazie wewnętrznym głowni napis wybijany złotem: Fortunam Deus Dat Gloria Et Victoria Vi Adipiscitur Mea Fortitudine et Aab Amicus et Ab Inimicis Gloria Afficiour ("Bóg daje pomyślność, sławę i zwycięstwo osiąga się dzięki sile, chwałą cieszę się wśród przyjaciół i nieprzyjaciół dzięki własnej odwadze"); obok napisu wybite osiem złotych kropek i data 1598; ślady użytkowania bojowego; brak punc producenta. Przedmiot zakupiony przez rodzinę Michalskich w 20-leciu między¬wojennym, obecnie własność Zamku Królewskiego w Warszawie
Czytaj więcej
Wystawy

Głownia od szabli "Zygmuntówki", Turcja, 2 poł. XVI w. oraz Polska 1598, stal, złoto, dł. 90 cm

Autor nieznany
ZKW/5809